• ဘာလဲ၊Crocin ?
Crocin သည် saffron ၏ ရောင်စုံ အစိတ်အပိုင်း နှင့် အဓိက အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်သည်။ Crocin သည် အဓိကအားဖြင့် crocin I၊ crocin II၊ crocin III၊ crocin IV နှင့် crocin V စသည်တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသော crocetin နှင့် gentiobiose သို့မဟုတ် ဂလူးကို့စ်တို့မှ ပေါင်းစပ်ထားသော အီစတာဒြပ်ပေါင်းများဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့၏ဖွဲ့စည်းပုံများသည် အတော်ပင်ဆင်တူပြီး အမျိုးအစားနှင့် အရေအတွက် ကွာခြားချက်မှာ တစ်ခုတည်းသာဖြစ်သည်။ မော်လီကျူးအတွင်းရှိသကြားအုပ်စုများ။ ။ ၎င်းသည် ပုံမှန်မဟုတ်သော ရေတွင်ပျော်ဝင်နိုင်သော carotenoid (dicarboxylic acid polyene monosaccharide ester) ဖြစ်သည်။
အပင်နိုင်ငံအတွင်း Crocin ဖြန့်ဖြူးမှုသည် အတော်လေး အကန့်အသတ်ရှိသည်။ အဓိကအားဖြင့် Crocus saffron of Iridaceae ၊ Rubiaceae ၏ Gardenia jasminoides ၊ Loganaceae ၏ Buddleja buddleja ၊ Oleaceae ၏ညဥ့်ပန်းပွင့်၊ Asteraceae ၏ Burdock ၊ Stemona sempervivum ၏ Stemonaceae နှင့် Leguminosaecee ၏ Mimosa pudica ကဲ့သို့သောအပင်များတွင် အဓိကဖြန့်ဝေသည်။ Crocin ကို ပန်းများ၊ အသီးများ၊ အမည်းစက်များ၊ အပင်များ၏ အရွက်များနှင့် အမြစ်များတွင် ဖြန့်ဝေသော်လည်း ပါဝင်မှုသည် မတူညီသောအပင်များနှင့် တူညီသောအပင်၏ မတူညီသောအစိတ်အပိုင်းများတွင် များစွာကွဲပြားပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ saffron တွင် crocin သည် အမည်းစက်များတွင် အဓိက ဖြန့်ဝေထားပြီး၊ Gardenia တွင် crocin ကို အဓိကအားဖြင့် ပျော့ဖတ်တွင် ဖြန့်ဝေထားပြီး အခွံနှင့် အစေ့များတွင် ပါဝင်မှု နည်းပါးသော်လည်း၊
• ကျန်းမာရေးအကျိုးကျေးဇူးတွေက ဘာတွေလဲ။Crocin ?
လူ့ခန္ဓာကိုယ်အပေါ် crocin ၏ ဆေးဝါးဗေဒဆိုင်ရာ အကျိုးသက်ရောက်မှုများတွင် အဓိကအားဖြင့် အောက်ပါအချက်များ ပါဝင်သည်။
1. Antioxidant: Crocin သည် ဖရီးရယ်ဒီကယ်များကို ဖယ်ရှားပေးသည့် အာနိသင်ရှိပြီး ဟိုက်ဒရိုဂျင်ပါအောက်ဆိုဒ်ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော သွေးကြောချောမွေ့သော ကြွက်သားဆဲလ်များနှင့် endothelial ဆဲလ်များ ပျက်စီးမှုကို သိသိသာသာ တားဆီးပေးနိုင်သည်။
2. အိုမင်းရင့်ရော်မှုကို ဆန့်ကျင်ခြင်း-Crocinအိုမင်းခြင်းကို နှောင့်နှေးစေသော အာနိသင်ရှိပြီး SOD လုပ်ဆောင်ချက်ကို သိသိသာသာ တိုးလာစေကာ lipid peroxides ထုတ်လုပ်မှုကို လျှော့ချပေးနိုင်သည်။
3. သွေးတွင်း lipid များ ကျဆင်းခြင်း- Crocin သည် သွေးတွင်း lipids များကို လျော့ကျစေ ခြင်း အတွက် သိသာထင်ရှားသော အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိပြီး သွေး အတွင်းရှိ triglycerides နှင့် ကိုလက်စထရော ပမာဏ ကို ထိထိရောက်ရောက် လျှော့ချပေး နိုင်သည်။
4. Anti-platelet aggregation- Crocin သည် platelet စုစည်းမှုကို သိသိသာသာ ဟန့်တားနိုင်ပြီး thrombosis ကို ထိထိရောက်ရောက် ကာကွယ်နိုင်သည်။
• Crocin ၏အသုံးပြုမှုများကားအဘယ်နည်း။
လျှောက်လွှာခရိုစင်တိဗက်ဆေးပညာတွင်
Crocin သည် ဆေးမဟုတ်သော်လည်း တိဗက်ဆေးတွင် တွင်ကျယ်စွာအသုံးပြုသည်။ Crocin ကို နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းရောဂါ၊ angina pectoris၊ cerebral thrombosis နှင့် အခြားရောဂါများကဲ့သို့သော ရောဂါအမျိုးမျိုးကို ကုသရန် အသုံးပြုနိုင်သည်။ တိဗက်ဆေးပညာအရ ခရိုစင်သည် နှလုံးသွေးကြောနှင့် ဦးနှောက်သွေးကြောဆိုင်ရာရောဂါများကို ကုသရန် အရေးကြီးသောဆေးများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်ဟု ယုံကြည်သည်။
တရုတ်နိုင်ငံရှိ တိဗက်ဆေးပညာတွင် crocin ၏အဓိကအသုံးပြုမှုမှာ- နှလုံးသွေးကြောဆိုင်ရာရောဂါများဖြစ်သော နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းရောဂါ၊ angina pectoris စသည်တို့ကို ကုသရန်အသုံးပြုသည်။ cerebral thrombosis, cerebral embolism, etc.၊ အစာအိမ်နှင့် duodenum အူလမ်းကြောင်းအနာရောဂါကိုကုသရန်အသုံးပြု; Neurasthenia, ခေါင်းကိုက်, အိပ်မပျော်, စိတ်ကျရောဂါ, etc. အရေပြားရောဂါများဖြစ်သော neurodermatitis စသည်တို့ကိုကုသရန်အသုံးပြု; အအေးမိခြင်း နှင့် အခြားသော ရောဂါလက္ခဏာများကို ကုသရာတွင် အသုံးပြုသည်။
သက်ရောက်မှုခရိုစင်နှလုံးသွေးကြောနှင့် ဦးနှောက်သွေးကြောဆိုင်ရာရောဂါများအကြောင်း
Crocin သည် သွေးပျစ်ခဲခြင်းနှင့် သွေးဥများစုပုံခြင်းကို လျှော့ချပေးခြင်း၊ အလွန်အကျွံ သွေးဥများစုပုံခြင်းကို ဟန့်တားခြင်းနှင့် သွေးခဲခြင်းကို ကာကွယ်ပေးသည်။ Crocin သည် myocardial cells များသို့ အောက်ဆီဂျင် ထောက်ပံ့မှုကို တိုးမြင့်စေပြီး နှလုံးခုန်နှုန်းကို လျှော့ချပေးကာ နှလုံးထွက်ရှိမှုကို တိုးစေကာ myocardial contractility ကို တိုးစေကာ myocardial အောက်ဆီဂျင် ထောက်ပံ့မှုကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်သည်။
Crocin သည် သွေးကြောများအတွင်း သွေးလည်ပတ်မှုကို အားကောင်းစေပြီး နှလုံးနှင့် ဦးနှောက်တစ်သျှူးများသို့ အောက်ဆီဂျင်နှင့် သွေးထောက်ပံ့မှုကို တိုးစေသည်။ Crocin သည် သွေးပျစ်စေခြင်း၊ hematocrit နှင့် platelet အရေအတွက်ကို လျှော့ချနိုင်ပြီး သွေးရည်ကြည်ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး သွေးခဲခြင်းကို ကာကွယ်ပေးသည်။
Crocin သည် သွေးခဲခြင်းကို ထိရောက်စွာ ဟန့်တားနိုင်ပြီး thrombotic နှင့် thrombolytic အာနိသင်များရှိသည်။
• ဘယ်လိုထိန်းသိမ်းမလဲ။Crocin ?
1. အမှောင်ထဲတွင် သိမ်းဆည်းပါ- ရွှေဝါရောင်၏ အကောင်းဆုံး သိုလှောင်မှု အပူချိန်မှာ 0 ℃-10 ℃ ဖြစ်သောကြောင့် ရွှေဝါရောင်ထုပ်ပိုးမှုကို အမှောင်ထဲတွင် သိမ်းဆည်းထားသင့်ပြီး ထုပ်ပိုးမှုကို အလင်းဒဏ်ခံပစ္စည်းများဖြင့် ပြုလုပ်ထားသင့်ပါသည်။
2. အလုံပိတ်ထားသော သိုလှောင်မှု- Crocin သည် အပူဒဏ်တွင် အလွန်ထိခိုက်လွယ်ပြီး ပြိုကွဲလွယ်သည်။ ထို့ကြောင့် ရွှေဝါရောင်ထုတ်ကုန်များကို တံဆိပ်ခတ်ခြင်းသည် ၎င်းတို့ကို ပျက်စီးခြင်းမှ ထိရောက်စွာ ကာကွယ်ပေးသည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင်၊ တိုက်ရိုက်နေရောင်ခြည်ကိုလည်းရှောင်ရှားသင့်သည်၊ မဟုတ်ပါက၎င်းသည်ထုတ်ကုန်၏တည်ငြိမ်မှုကိုထိခိုက်စေလိမ့်မည်။
3. အပူချိန်နိမ့်သော သိုလှောင်မှု- ရွှေဝါရောင် ထုတ်ကုန်များကို အခန်းအပူချိန်တွင် သိမ်းဆည်းသောအခါ၊ ဓာတ်ပုံနှင့် အပူဓာတ် ကွဲအက်ခြင်းကဲ့သို့သော တုံ့ပြန်မှုများ ဖြစ်ပေါ်လာပြီး ထုတ်ကုန်၏ အရောင်ပြောင်းလဲသွားစေသည်။ ထို့ကြောင့် ရွှေဝါရောင်ထွက်ကုန်များကို အပူချိန်နိမ့်သောနေရာတွင် သိမ်းဆည်းထားသင့်သည်။
4. အလင်းရောင်နှင့် ဝေးဝေးတွင် သိမ်းဆည်းပါ- ရွှေဝါရောင် ထုတ်ကုန်များကို နေရောင်တိုက်ရိုက်နှင့် ဝေးဝေးတွင် ထားသင့်ပြီး မဟုတ်ပါက ထုတ်ကုန်၏ အရောင်ပြောင်းလာမည်ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင်၊ အလွန်မြင့်မားသော သို့မဟုတ် အလွန်နိမ့်သော အပူချိန်၏လွှမ်းမိုးမှုကို ရှောင်ရှားသင့်သည်၊ သို့မဟုတ်ပါက ၎င်းသည် ၎င်း၏တည်ငြိမ်မှုကို ထိခိုက်စေမည်ဖြစ်သည်။
တင်ချိန်- အောက်တိုဘာ ၂၅-၂၀၂၄